کم شنوایی و تاثیر آن بر گفتار و زبان چیست؟

کم شنوایی بر تکامل مهارت‌های گفتاری و زبانی تاثیر به‌سزایی دارد. این اختلال در سنین پایین‌تر مشکلات جدی‌تری در توسعه و تکامل ارتباطات ایجاد می‌کند. در کودکان کم شنوا قسمت‌هایی از مغز که برای ارتباط برقرار کردن هستند، ممکن است به‌درستی رشد نکنند و منجر به بروز مشکلات بسیاری در فهم و تکلم شوند.

در صورتی ‌که کم شنوایی زود هنگام تشخیص داده شود و تحت کنترل قرار گیرد، در بهبود ارتباط برقرار کردن کودک بسیار موثر است. همکاری والدین و متخصصان در روند تشخیص و مداخله ضروری است.

کم شنوایی چه تاثیری بر گفتار و زبان دارد؟

کم شنوایی می‌تواند روی توسعه مهارت‌های گفتاری و زبان کودکان تاثیر بگذارد. زمانی که کودکی مشکل شنوایی داشته باشد، نواحی از مغز که برای ارتباط استفاده می‌شوند ممکن است به‌درستی توسعه نیابند. در نتیجه درک و گفتگو برای کودک بسیار دشوار خواهد شد.

زمانی که کم شنوایی زودهنگام تشخیص داده شود و به‌درستی مدیریت شود، کودک می‌تواند از نظر ارتباطی موثر عمل کند. اکثر مشکلات شنوایی از طریق بررسی در زمان تولد شناسایی می‌شوند.

اما برخی کودکان تا بعدها یعنی زمانی که مهارت‌های گفتاری و زبانی پردازش نمی‌شوند، مبتلا به کم شنوایی تشخیص داده نمی‌شوند. تشخیص و مدیریت زود هنگام کم شنوایی برای کودک عواقب بهتری به همراه خواهد داشت.

همچنین باید بگوییم نقش والدین در فرآیند تشخیص و مداخله بسیار مهم است. چون شنیدن صداها و کلمات به کودکان کمک می‌کند گفتن و درک کردن را یاد بگیرند و کودکی که مشکل شنوایی داشته باشد، شنیدن صداها را از دست می‌دهد.

بنابراین او مشکلاتی در بحث گفتار، خواندن، موفقیت در مدرسه و مهارت‌های اجتماعی خواهد داشت. 

تاثیر کم شنوایی بر گفتار و زبان می‌تواند به‌شکل زیر باشد:

• توسعه با تاخیر مهارت‌های گفتاری و زبانی
• مشکلات یادگیری در مدرسه
• احساس بد داشتن در مورد خود
• مشکل داشتن برای دوست‌یابی

مشکلات افت شنوایی و تاثیر آن بر گفتار و زبان کودکان در دسته‌های زیر قرار می‌گیرند:

واژه‌ها

کودکان مبتلا به کم‌ شنوایی با سرعتی مشابه با کودکان با قدرت شنوایی طبیعی، واژه‌ها را یاد نمی‌گیرند. از طرفی در اطلاع از معانی متفاوت یک کلمه مشکل دارند.

جملات

کودکان مبتلا به کم شنوایی ممکن است در درک جملات و استفاده از آن‌ها مشکل داشته باشند. آن‌ها ممکن است در مقایسه با کودکان دارای قدرت شنوایی طبیعی، جملات کوتاه‌تر را تنها درک و استفاده کنند و برای جملات پیچیده با مشکل روبرو شوند.

گفتار

تاثیر کم شنوایی بر گفتار کودکان به این شکل است که آن‌ها نمی‌توانند صداها را به‌خوبی بشنوند. کودکان ممکن است در واضح صحبت کردن نیز مشکل داشته باشند. همچنین صدای خود را زمان صحبت کردن نمی‌شنوند و ممکن است بیش از حد بلند یا آرام صحبت کنند. افراد اطراف آن‌ها ممکن است فکر کنند آن‌ها زمزمه می‌کنند یا صداهای عجیب از خود در می‌آورند.

از جمله سایر مشکلات افت شنوایی و تاثیر آن بر گفتار و زبان کودکان باید به موفق نشدن در مدرسه و سخت بودن برقراری ارتباط با دیگران اشاره کنیم. این دسته از کودکان در توسعه مهارت‌های اجتماعی مشکل دارند و ممکن است نخواهند با دیگر کودکان بازی کنند و حرف بزنند.

کامل گفتار، زبان و واژگان

تکامل واژگان در کودکان کم شنوا آهسته‌تر از دیگران رخ می‌دهد. در این کودکان یادگیری اسامی عینی مانند گربه، زرد، راه رفتن و پنج آسان‌تر از یادگیری اسامی انتزاعی مانند حسادت، قبل، بعد و برابر است. یادگیری کلماتی با چندمعنا برای کم شنوایان دشوار است. کودکان کم شنوا بدون مداخله با افزایش سن از همسالان خود عقب می‌مانند و باید هر چه زودتر آن‌ها را برای معاینه پیش پزشک برد.

ساختار جملات کودکان کم شنوا در گفتار و نوشتار معمولا کوتاه‌تر و ساده‌تر از دیگر کودکان است. این کودکان ممکن است انتهای کلمات را به‌درستی نشنوند و در جمع بستن کلمات و تطابق دادن فعل و فاعل مشکل داشته باشند.

تاثیر کم شنوایی بر گفتار و زبان کودکان

از جمله تاثیرات کم شنوایی در کودکان بر گفتار و زبان باید موارد زیر را نام ببریم:

• مشکل در شنیدن و درک صداهای محیط اطراف
• ساخت صدا
• یادگیری کلمات جدید
• تشکیل جمله
• دستور زبان صحیح
• بیان خواسته خود
• درک گفتار دیگران
• تمرکز حواس و کنترل بر رفتار
• مکالمه با چند نفر
• دوست‌یابی و تعامل با همسالان (به دلیل مشکل در درک بازی‌ها و قوانین)
• گوش دادن و یادگیری در کلاس درس
• یادگیری خواندن

کم شنوایی اگر تشخیص داده نشود مشکلات زیادی در یادگیری ایجاد می‌کند. به گزارش انجمن گفتار-زبان-شنوایی آمریکا، کودکانی که دچار کم شنوایی ضعیف تا متوسط هستند اما تحت درمان قرار نمی‌گیرند، یک تا چهار کلاس از هم‌سالان شنوای خود عقب خواهند افتاد.

برای افراد مبتلا به کم شنوایی شدیدتر، استفاده از لوازم کمک‌شنوایی بسیار ضروری است. کم شنوایانی که از این لوازم استفاده نمی‌کنند از کلاس سوم فراتر نمی‌روند.

دلیل وقفه در روند تحصیلی کودکان کم شنوا چیست؟

وقفه در روند تحصیلی کودکان کم شنوا بدون تردید مربوط به هوش کودک نیست. کم شنوایی کودک دلیلی بر کم‌توانی او نسبت به هم‌سالان شنوایش در مدرسه نیست. گاهی محیط مدرسه نیز به کودک کم شنوا کمکی نمی‌کند. مربیان پرمشغله یا مربیانی که درک درستی از کم شنوایی ندارند، معمولا روش تدریس خود را برای آن کودک تغییر نمی‌دهند یا توجه ویژه‌ای هنگام تدریس به او نمی‌کنند.

اگر معلمی هنگام تدریس به دانش‌آموزان پشت کند، جهت صدایش رو به تخته خواهد بود و کودک کم‌شنوا متوجه بخشی از گفتار معلم نخواهد شد. تغییر لحن، لهجه ناشنا یا تکلم سریع معلم می‌تواند باعث تاخیر افتادن در روند آموزشی کودک کم شنوا شود.

علاوه بر محیط آموزشی، بعضی موضوعات به‌طور ذاتی برای کم‌شنوایان سخت‌تر هستند. در حالی‌که توانایی شنیدن بر تمام جنبه‌های پیشرفت تحصیلی تاثیر می‌گذارد، حوزه‌هایی که بیش از همه تحت تاثیر قرار می‌گیرند ممکن است حوزه‌های مرتبط با مفاهیم زبانی باشند. یادگیری لغات، هنرهای زبانی، ساختار جملات و اصطلاحات برای کودکان کم شنوا بسیار دشوار است.

کلافگی و گیجی عوامل موثر دیگر بر عملکرد تحصیلی ضعیف هستند. کودکان دچار کم شنوایی خفیف ممکن با وجود توانایی گفتار عادی، نتوانند صدای معلم را در شلوغی یا از فاصله دور به‌خوبی بشنوند.

4 تأثیر عمده کم شنوایی بر کودکان و بزرگسالان

• باعث تأخیر در رشد مهارت های ارتباطی دریافتی و بیانی (گفتار و زبان) می شود.
• اختلال در شنیدار و گفتار، موجب مشکلات یادگیری و عدم پیشرفت تحصیلی می گردد.
• مشکلات ارتباطی در اثر کم شنوایی، اغلب منجر به انزوای اجتماعی می شود.
• کم شنوایی و اختلال در گفتار، بر انتخاب های شغلی تأثیر می گذارد.

3 دلیل اصلی بروز کم شنوایی

1- از دست دادن شنوایی ممکن است به دلایل زیادی مانند ژنتیک یا حتی جمع شدن موم بیش از حد در گوش باشد که به مرور بر پرده و بخش شنوایی گوش اثر گذاشته و موجب کم شنوایی و حتی ناشنوایی افراد می شود.

2- از دیگر عوامل ایجاد کم شنوایی، عفونت بیش از حد و درمان نشده گوش است که می تواند به مرور شنوایی را مختل کند.

البته برخی از این اختلال ها را می توان به راحتی درمان کرد، به شرطی که به محض اینکه متوجه شدید که کودک با مشکل مواجه شده است، شنوایی او را بررسی کنید و در افراد بزرگسال نیز، در صورت وجود عفونت و مشکل در گوش، از خود درمانی پرهیز کرده و به پزشک مراجعه کنید تا درمان زودتر شروع شود و جلوی مشکلات بزرگتر را بگیرید.

3- یکی دیگر از علت های ابتلا به کم شنوایی می توان به اختلال کروموزومی، مصرف مواد مخدر یا الکل در بارداری، مصرف برخی داروها در حاملگی، نارس به دنیا آمدن نوزاد و آسیب به گوش اشاره کرد.

گاهی ممکن است نارسایی شنوایی خود به خود برطرف شود، در غیر این صورت، استفاده از سمعک یا کاشت حلزون گزینه مناسبی می باشد؛ برای تقویت گفتار نیز می توان از گفتار درمان ناصر نیک افشار کمک گرفت.

مداخله زودرس در کودکان ، قبل از 6 ماهگی ، می تواند به آنها کمک کند به میزان همسالان خود رشد کنند و یاد بگیرند. از آنجا که کودکان دارای اختلالات شنوایی ، به جای بهبود اختلال خود ، مهارت شنوایی را می آموزند، اغلب به آن توانبخشی شنوایی نیز گفته می شود.

توانبخشی شنوایی شامل موارد زیر است:

• سمعک ها
• استراتژی های گوش دادن
• تکنولوژیهای کمکی مانند:
  
  • تلفن های تقویت شده
  • نوسان فرکانس شخصی
  • سیستم های FM
  • سیستم های مادون قرمز